Documento aprobado no Comité Central do 24 de xaneiro de 2025

Iniciamos un ano de grandes desafíos no ámbito social, político e organizativo, en que como Partido teremos que verificar os principais acordos do noso XVI Congreso e contribuír para levar á práctica as liñas estabelecidas na Asemblea Nacional do BNG que vén de decorrer.

Situámonos nun contexto de intensa conflitividade social que, aliás, entronca directamente coa realidade de dependencia política do noso País e, por tanto, permite desenvolver lecturas políticas favorábeis á causa do soberanismo. O noso obxectivo primeiro como Partido é traballar para organizar o povo, alargando as estruturas de loita e fortalecendo as xa existentes, tentando sempre manter a iniciativa e avanzar propostas e alternativas.

Esa conflitividade ten unha primeira expresión no espolio colonial do noso País, en diferentes ámbitos: espolio eólico e enerxético, industrias de enclave como Altri, impulso ao extractivismo e á minaría insustentábel… mais tamén espolio do noso aforro ou dos nosos impostos pola vía dun modelo de financiamento inxusto. A resposta social e política ás agresións en chave colonial precisan da coordinación de estratexias no ámbito nacionalista.

É prioridade para nós reforzar a presión social organizada no territorio -de Palas á bacía do Ulla, da Arousa ao conxunto do País- contra a mega-celulosa de Altri coa certeza de que após a histórica manifestación de decembro as decisións políticas de financiar e avalar o proxecto son máis impopulares, de modo que a oposición popular pode perfectamente gañar a batalla.

En paralelo, teremos que enfrentar o impulso que o goberno galego do Partido Popular quere dar á depredación extractivista do noso País, con decisións como declarar de interese estratéxico a mina de Touro-O Pino ou reactivar 51 permisos mineiros caducados para a procura de materiais raros, o que, sen dúbida, é só unha primeira fase que irá en aumento.

Do mesmo modo, é preciso reforzar a oposición organizada ao espolio enerxético do noso País e á alfombra vermella que o Goberno do Estado e a Xunta colocaron ás enerxéticas para a implantación sen control de parques eólicos na terra e no mar. É necesario atender especificamente a oposición á eólica mariña que, polas súas propias características, resulta máis complexa.

En todos os casos, para alén da cobertura política que poida dar a estas loitas o nacionalismo no ámbito político e institucional, a chave está na implicación activa de a cada vez máis persoas nas plataformas, entidades e organizacións que as articulan -ou poidan ser impulsadas para facelo- e na mobilización popular.

Mais a conflitividade abranxe aínda outros ámbitos e aspectos, que deben estar moi presentes nos próximos meses. Por unha parte no ámbito laboral e dos dereitos dos traballadores e traballadoras, centradas na reclamación de traballo, igualdade e salarios dignos, nunha Galiza con dereitos, con mobilización tanto xeral como na negociación colectiva. Así como continuar na resposta ante medidas regresivas en relación coas pensións ou a insuficiencia doutras, que máis parecen cosméticas, como a redución da xornada tal como se pretende polo Goberno. Ademais de confrontar a crise industrial e a destrución de emprego.

Temos moi presente que no contexto actual as dificultades para o acceso a unha vivenda digna tornou un problema de primeira magnitude, en que incide a crecente especulación alentada por unha regulación estatal permisiva e que non responde ao principio de garantir o dereito á vivenda e a inacción da goberno galego en relación á promoción de vivenda pública.

Hai, por tanto, responsabilidades políticas directas nunha crise habitacional que é hoxe por hoxe unha preocupación central na sociedade, especialmente da mocidade. Nesa medida, é preciso que este asunto non fique só nas institucións -en que temos impulsado debates e propostas- senón que o poidamos levar á sociedade. Para iso é preciso avanzar con propostas de intervención e resposta social que organice o descontento e presione para solucións.

Do mesmo modo, é preciso alimentar a contestación social ás políticas de precarización e privatización da sanidade pública impulsadas polo Partido Popular e reclamar con firmeza unha virada na liña de podermos contar cunha sanidade pública, universal e de calidade, á altura das necesidades da sociedade galega do século XXI. É chave, para alén das actuacións propias, apoiar as mobilizacións convocadas proximamente pola plataforma SOS Sanidade Pública.

Por outra parte, en relación coa situación da lingua, unha cuestión fundamental para todos os galegos e galegas, que non debe ser abordada apenas no ámbito institucional, senón que ten de ser trasladada ao debate e ao activismo social e cultural de maneira permanente. Dixemos moitas veces que a plena normalización da nosa lingua precisa dun Estado propio soberano, mais entre tanto temos de impulsar propostas e iniciativas sociais e políticas que vaian na liña de reverter a situación de deterioro actual e de facer avanzar usos en todos os campos.

Para iso, o nacionalismo ten que situar a lingua como central na súa actividade e preocupacións, con determinación e contundencia, combatendo os discursos en prol do bilingüismo ou a ‘liberdade de lingua’, que só serven para amparar a imposición do castelán, e defendendo que o galego ten de ser a lingua vehicular no ensino e o idioma normal e xeral de uso na administración e servizos públicos e no conxunto da sociedade.

No concreto e máis inmediato, temos de contribuír para o éxito da mobilización do próximo 23 de febreiro e dos plenarios comarcais de Queremos Galego que se están a desenvolver xa ao longo e largo do País.

No ámbito da iniciativa política do nacionalismo achamos fundamental re- impulsar o debate social e político dun novo modelo de financiamento máis xusto coa Galiza, baseado no concerto económico, que blinde a capacidade normativa da administración galega así como a de recadar todos os impostos e negociar bilateralmente co Estado. Como temos reiterado, este é un debate que resulta clarificador para a tomada de conciencia sobre o espolio que sofre o noso país e a necesidade de avanzar para a soberanía.

En paralelo, sen esquecermos nunca o obxectivo estratéxico, é preciso lanzar iniciativas no ámbito do autogoberno, que permitan esclarecer tamén as posicións de todas as forzas políticas. No concreto, reclamando a transferencia de todas as competencias pendentes (como lembraremos, moitas delas fundamentais: tránsito, policía galega, salvamento marítimo, AP-9, xestión da Seguranza Social…) e lanzando a proposta dun novo cadro xurídico-político para a Galiza, que permita superar o marco autonómico, recoñecer a Galiza como nación e blindar as competencias.

Consoante o acordado no noso Congreso, este é o momento de realizar un esforzo especial por agrandar a organización e capacidade de actuación, quer do Partido quer do conxunto do nacionalismo. No caso da UPG, achamos que temos a oportunidade e a obriga de avanzar na incorporación de nova militancia, á que debemos fornecer as ferramentas adecuadas para un labor eficaz: formación e encadramento no traballo político máis adecuado.

Neste esforzo de proselitismo e ampliación organizativa debemos prestar atención especialmente ao ámbito estudantil e xuvenil, en que temos enormes potencialidades e oportunidades que para se verificaren precisan de planificación, dedicación e apoio das estruturas do Partido.

En todo o caso, tal e como temos acordado no noso Congreso, é un obxectivo fulcral reforzar a cohesión partidaria e ter unha militancia activa, comprometida e plenamente identificada cos obxectivos que marcamos. Nesta liña, precisamos normalizar o funcionamento nas zonas e a nivel nacional, tomando as decisións necesarias para iso.

No caso do nacionalismo, e tendo en conta que a priori temos por diante un período amplo sen procesos electorais, o noso esforzo militante debe tamén contribuír para alargar a base social e a militancia do BNG, estendendo a organización a todos os concellos e agrandándoa e reforzándoa onde xa existe. Contar con máis militancia, máis activa, máis implicada, é unha premisa para poder seguir medrando, tamén do punto de vista electoral, e avanzando no camiño da hexemonía social.

Nese sentido, este é un proceso chave para, nas próximas municipais, dar un salto cualitativo e cuantitativo. Cando falamos da necesidade de preparar as próximas elección locais estamos falando sobre todo de implicar máis xente nas localidades no traballo político, de atraer persoas que polo seu labor social en diversos ámbitos son referenciais, de comprometer para o traballo militante todas esas persoas independentes que sistematicamente veñen representando 50% das integradas nas candidaturas do BNG.

Mais tamén falamos de desenvolver nos concellos un traballo máis creativo e menos rutineiro, levando os problemas e os debates non só aos plenos, senón tamén -e sobre todo- á xente e impulsando desde os gobernos municipais políticas transformadoras coherentes coa liña do BNG, que se convertan en referenciais das políticas do nacionalismo.

Aliás, debemos preocuparnos de reforzar o conxunto de organizacións e entidades que articulan a sociedade galega desde unha perspectiva nacionalista e de defensa do País, no ámbito sindical, cultural, deportivo, de creación de conciencia, de comunicación…

Polo contexto internacional complexo do momento actual, gaña relevancia o traballo internacionalista e anti-imperialista, a favor da paz e contra a OTAN, o militarismo, o aumento do gasto militar e a escalada belicista. Tamén para iso é preciso reforzar o movemento internacionalista, pacifista e anti-imperialista no noso País.

Ademais, na perspectiva de incidir na situación do feminismo galego organizado cun enfoque nacional e de clase, estanse dando pasos na análise e definición de estratexias, que cómpre intensificar. É evidente que nos últimos anos o feminismo deixou de estar na primeira liña política e mesmo se ve criminalizado de novo na actualidade por discursos reaccionarios que están a ter introdución sobre todo na mocidade a través das redes sociais. Os debates que se deron no feminismo no estado tiveron tamén a súa incidencia no feminismo galego, contribuíndo á actual situación de esfarelamento e anemia.

É preciso, pois, camiñarmos para un reforzamento do discurso feminista desde unha visión galega e con perspectiva de clase, a través da integración das camaradas nas organizacións e colectivos existentes asegurando a autoorganización. De aí o mandato congresual de elixirmos responsábeis de mulleres en todas as zonas, que debe ser efectivizado na maior brevidade.

Atendendo á realidade actual do noso País, o nacionalismo -desde os gobernos municipais ou con iniciativas nas institucións en que ten presenza- debe promover accións tendentes a favorecer a integración laboral, cultural e lingüística da crecente poboación inmigrante instalada ou que está a chegar á Galiza.

Tamén para ese labor sería preciso contar cuns medios de comunicación públicos ao servizo do conxunto da sociedade, especialmente do fomento da nosa lingua e cultura. Por iso é fundamental a batalla para rescatar a CRTVG do control absoluto do Partido Popular e tirala do papel que xoga de aparello de propaganda partidista. Nese sentido, debemos apoiar con decisión a iniciativa popular Liberemos a Galega , que persegue, xustamente eses obxectivos.

Aliás, é preciso impulsar as accións en prol da recuperación dos símbolos nacionais, que viñeron gañando peso e visibilidades nos últimos anos grazas, sobre todo, ao labor desenvolvido por Vía Galega. Somos conscientes de que a batalla cultural co españolismo se desenvolve tamén no campo simbólico e aí o nacionalismo ten de ter unha presenza crecente.

Nesa liña, a conmemoración neste 2025 do 75 aniversario do falecemento de Daniel Castelao e a designación deste ano como Ano Castelao son unha oportunidade magnífica para divulgar a obra e o pensamento do Pai da Patria Galega. Somos conscientes de que as institucións oficiais -nomeadamente o Goberno galego nas mans do Partido Popular- van aproveitar a ocasión para, máis unha vez, tentar deturpar e manipular a figura de Castelao, baleirándoo de contido político e ocultando a súa condición de dirixente nacionalista e teórico do nacionalismo galego. Isto obríganos a ser moi activo ao longo de todo este ano na difusión do pensamento de Castelao, impulsando actos esclarecedores ao longo e largo do noso País.

Por último, e dado que neste 2025 se completan 50 anos do asasinato do noso camarada Moncho Reboiras, debemos impulsar accións necesarias para un maior recoñecemento social da figura e do papel político de Reboiras. Nese sentido e para alén das que promova a UPG, é preciso amparar, apoiar e impulsar as actuacións que xa teñen deseñadas conxuntamente as fundacións nacionalistas e diferentes persoas e colectivos. O obxectivo é que a efeméride sirva para fortalecer o exemplo de Reboiras na defensa da autoorganización do povo galego e da loita pola soberanía nacional no camiño do socialismo.

Galiza 24 de xaneiro de 2025

XVI Congreso 2024

Velaí o documento coas resolucións do XVI Congreso da Unión do Povo Galego que tivo lugar en Compostela, o 7 de xullo de 2024, sob o lema “60 anos de loita pola soberanía da Galiza e o socialismo”. No libro recóllense as Teses aprobadas, os Estatutos e o Programa, así como o discurso de apertura e o de clausura a cargo do Secretario Xeral da UPG, Néstor Rego. Tamén se inclúen no libro a composición do novo Comité Central, así como as delegacións convidadas presentes e os saúdos recibidos.

Ler máis

50 anos do asasinato de Moncho Reboiras

O 12 de agosto de 1975, a policía española asasinaba a sangre fría ao noso camarada Xosé Ramón Reboiras Noia, derradeira vítima do franquismo en Galiza. A súa morte é o exemplo máis cruel da encarnizada persecución que padeceu a militancia da UPG durante o treito final da ditadura. Unha brutal represión coa que o réxime español pretendía aniquilar a determinación patriótica de quen apostaban na loita por unha Galiza libre, soberana e socialista, así como o seu empeño permanente en dotar ao povo galego de forzas propias, sen dependencias alleas, en todos os ámbitos. Acreditando na autoorganización como único vieiro para as clases traballadoras da Galiza conquistarmos un futuro que o Estado español e a súa clase dominante nos negan.

Ler máis

Por un nacionalismo forte e plural a camiño da soberanía

Posición da UPG diante da XVIII Asemblea Nacional do BNG

A XVIII Asemblea Nacional do BNG debe ser a oportunidade para definir acertadamente as liñas de actuación para superar con éxito un desafío esencial: una frente nacionalista máis ampla, máis forte, máis plural e con máis presenza e capacidade de influencia social que permita atinxir a hexemonía social, paso imprescindíbel no camiño da soberanía. Ler máis

Documento aprobado polo Comité Central do 28 de setembro de 2024

Estamos nun momento en que temos, quer como Partido, quer como nacionalismo, desafíos importantes que enfrentar no inmediato. Por una parte, no ámbito do traballo político social e institucional; por outra, nos debates que é preciso desenvolver para construír un BNG máis forte e sólido, mellor organizado e con maior capacidade de influencia e intervención social. Ler máis

Actos de tributo a Moncho Reboiras 2024

A Unión do Povo Galego vai desenvolver como todos os anos, desde fai xa 49, os actos de tributo ao camarada Xosé Ramón Reboiras Noia asasinado pola policía española no ano 1975. Os actos de tributo desenvolveranse a vindeira segunda feira, 12 de agosto, baixo o seguinte programa: Ler máis